RÊBER APO
Va di 25 salan de, hemû Newrozên di PKK’ê de weke salên lêgerîn û hevdîtinê dema em tînin ser ziman behsa vana dikin. Berxwedaniya pîroz, şerê meyê vejînê, Newroza xweya 25. jî, bi serkeftineke mezin hêzekî pêşwazî kirinê daye nîşandan. Ketina mezin a dîrokî bi hilweşîna Medan re ger em destpê bikin, di rastiyê de ev şehristaniyeke Mezopotamya yê bû weke ketina li pişt 2500 salan, dibe ku hema hema weke wê, ango her salekî wê sedsalekê dîtin ev 25 sal birastî jî vejîneke û gelek nêzîkê xilasiyê dibê ye. Heger ku em bi berfirehî liser vêna bihizirin, bizanin ku em ji kuderê hatine û em ketine rewşekî çawa, pêwîste em çawa bin ve girêdayî encaman derbixînin holê û em dikarin biryara çibikin bikaribin bidin, wê were dîtin ku jiyana ku behsa wê têkirin ji mirinê xiraptire û ger emê tevlî mirovahiya xwe bibin, ew nasname ya me ya azad a ku bi axê re bûye yek; bêhnekî wê ya bi sînor jî çiqas bi nîrxe mîsogerekî wê were sipaskirin. Ji wêna jî wirdetir, bi minneteke mezin di destpêkê de şehîd, hemû kesên ku divan salan de dinava berxwedaniyeke watedar de ne, di destpêkê de şehîdê meyê mezin ê Newrozê Mazlum Doxan, Zekiye, Rehşan, Ronahî, Bêrîvanan ew şehadetên wan ên mezin û hema hema her sal ew Serhildan û raperînên me yên pîroz ku çêdibin, di salên 1990 Nisêbîn, Cizîr, Şirnex, Licê, Wan û her çû belavê hemû bajar û gundên Kurdistanê bûn, şehîdên wê jî di cewherê vê Newrozê de bicîhbikin, emê bibînin ku jiyan bi çi şêweyên din fêmkirin, şer jî bi şêweyek ciyewaztir pêwîste were dîtin. Pêwîste hertim liser van 25 salan were sekinandin û ders jê were derxistin. Û ger hebe îdaya me ya mirovahiyê, birastî jî em dixwazin ji bo liser axa dayîk jiyan bikin jêre hêz bînin, heger ku em dixwazin vêna ji dil û bi vîn serbixin, bi rastî jî van salan ji xwe re kirina salên xwe ji nuve avakirin, afirandin, windabûyîn, tiştekî hatiye windakirin, hema hema salên dîtina her tiştê ku hatiye windakirin pêwîste em destbigrin û bi nîrxînin. ji hizrînekî cewherî em bigrin heya bêhn dayîn û standineke azadiyê jî, ev şer di bingehde ev hewldaneke dawiyê pêwîste were dîtin.
Ger wê jiyanek bibe wê azad be
Divê wateyê de PKK, bûyere kî vejînê, bûyerekî roja nû û bûyera Newrozekî ye. Vala vala me ji îro de dest bi PKK’ê nekir. Ji xwere sonda ezê wê dirûst bibim dayîn e. Di deme kî ti hêvî jî nemabû jî, pê bawerkirin, ti şansekî wê nebe jî gotina ‘ez, wê ji bo vê nasnameyê û ji bo vê sondê jiyanbikim, ger were xwestin ezê şer jî bikim’ cewherê vi karî eve. Bi şêweye kî dîtir nabe. Wê rojê weke niha di bîra min de ye: di paytexta dijmin de, di serdemeke ciwan seranser, bê îddîa û rûberûyê daqurtînê de bûn, dîsa bi hemû derfetên balkêş ên dijmin re dema rûberûbûn û di ti tiştekî de jî ne hêjayî eleqeyekî ewqas paşverubû, xilas bûbû, di rojekî wiha de min tercîhek kir. Ji derfetên jiyana dagirkeriya tunekirinê ra min got na. Bê hêvî, bê derfet û heta hêviya azadiyê ku ne gengaz bû pêk were, heya kesên endam jî pê ne bawer, dibe ku bi her tiştekî bawer dikirin lê wate nedayîna vê pêngavê ger em destpê bikin wê çi bibe? Va me vê biryarê da. Di cîhan û dîrokê de dibe ku wekî vêna nehatibe dîtin. Yek du peyv jî be, me got axa dayîkî û jiyanekî bi nasname. Dîsa me got ger wê jiyanek hebe wê azad be. Û me dest bi şerê hêviya mezin ku hemû kes dişopînin kir. Vê dîrokê, bê guman ne gengaze ku bi xîtabeke were ziman. Van 25 salan ger gengaz be hertimî lêkolînkirin, herdiçe qasî teoriya wê kur kirinê derxistina holê jî di destpêka xwede jî vîne kî wê yê bi hêz hebû, derbirîna wê ya siyasî çiye? Jiyana ku dixwaze pêşxîne, di zimanê leşkerî de derbirîna xwe çiye? Çi çêdike? ev pirs û pirsên weke vana bi hemû aliyên xwe, yek na, pêwîste hezar daîre were xetkirin, hîn kûr û her diçe vêna bi şêweyekî tê bilindkirin de fêmkirin, bi van salan mezinbûyîn, pêwîste bi van salan ji nû de were avakirin. Rastiya Rêbertî, bûyera rastiya PKK’ê jî bi temamî ev e. Van salane, ev rojên hemdemî yên Kurdistinê, ya PKK; dema her tişt xilas bûbû, navê wê jî ne mayî de, weke çareseriyekî dawiyê, ger wê hebe mirovatiyekî me, ger wê nasnameya me jiyan bike, wê gengaz be xilasiya me, ji beriya hertiştê tevgera vêna guftûgo kirinê ye. Hîn li piştre, ger gengaz be çûyîna biryarekî, ji wêna jî wirdetir vînekî, şerekî û gelo! Tevgerekî em dikarin rê li pêşiya hewldanekî wiha vekin e.
Zagona Herî Mezin Vîna Jiyana Azad e
Bi rastî jî PKK partiya Newrozê ye. Partiya xwîna ber bi jiyanê ve dimeşe ye. Ji bo vejînê di xwezaya xwede tiştek hebe, hewldaneke ji bo keskbûyîna wê, kûlîlkbûna wê ye. Yek jî divan rojên Newrozê de bahozên tund hene. Carna kulîlkan jî di perçîqîne, di îdayekî fêkî jî xirabike û tovê wê bi şewitîne ye, ewna qey dihindir mede nîne? Heye. Qey em hindik destûr didin ji bo tovên vejînê werin şewitîn. Em kêm xiradikin û di şewitînin. Çiqas di cîh deye PKK partiya Newrozê ye, çiqas jiyanî ye, çiqas vekiriye, lê dîroka wê, rojane bûyîna wê jî xirakirin û şewitandina wê çiqas raste! Weke ku rastiya wê heye vêna pejirandin jî hîn rastire. Me hertimî bi vêna bawerkir û vêna got: çi zagon ne xwedî hêzekî liser vîna jiyana azad re ye. Me liser vê bingehê jî tekoşîn da meşandin. Îro ev pêşketinên ku tên jiyankirin jî didin nîşandan ku, yê serdikeve di her aliyekî xwede nebe jî eve. Mezopotamya dîrokek û welatekî azadiyê ye.
Zagonên dewletê, zagonên mirinê ye. Van zagonên xwe bi herî zilamên xwe ên xurt her roj bi xwîn dayîna verişandinê re pêk dianîn. Qasî zagonên dijmin ên mirinê yek jî zagona xayînan, ên azadiyê qet nasnakin, ên rizîne, yên nebûne pêgirê xwe, yên xwe pênasenekirine, yên nebûne xwediyê prensîbek û vînekî azad yê kesên heşifî, meymûnan jî heye. Yekdin jî zagona bûkalemûnan heye. Ev zagona, yên şêlû, li hember herî armancên pîroz jî tucaran nayên rastiyê ne. Ji xwe ew pir bi bawerbûn ji van zagonên xwe. Ango bi awayek vekirî zagona komkujiyan, zagona xayîn, ketî, heşifî û bûkalemûn li hember mebû. Me jî got, li hember vana hemûyan pêwîste zagona azadiyê hebe. Û me di van salan de vê zagonê sepand. Em dibînin ku ev zagon herî zagona xurt e. Bi taybet ew zagona Komara Tirkiyê ku dihat bilêvkirin ku tucaran xera nabe, dest nayê dayîn, nayê nîqaşkirin, heya yên ku tenê bi niyetek weha jî di fikirin ku digotin wê kelexê wan biçe ew zagonên wan ên weke zirxî em tenê bi vêna kunkirinê ra bi sînor neman, me vêna qet bi qetkir û ji hev jî belavkir. Yên xayînan jî bi heman şêweyê ye. Me vê zagonê liser serê wan kir bela. Ketin rewşekî bi êş de. Bi kesayetên şêlu encex qasî spihek nîrxên xwe hebe, min derxist holê. Dinava darê azadiyê de ev kurmikên ku hene bi zagonên wan re em vana perîşan dikîn. Ev na karên xweşîk in. Ev, vekirîbûn ji zagona jiyana azad re dide qezençkirin. Min tucaran peyvên xemilî bikarneani ye, min xal xal zagonan rêznekir. Di Mezopotamya de zagona Hamurabî heye. Tê zanîn ku yê herî di serî de zagona Asur daniye ewe. Zagonên xofdarin. Di dîrokê de zagon liser van axan za. Bingihên wê ên destpêkê li vir hatine avêtin, binavê desthilatdaran, binavê şehristaniyê. Bêguman şervanên azadiyê jî liser van axan hebûn. Dema Împeretoriya herî hişk a Asûran di dema koledariyê de hate ruxandin, ne tenê yên Kurdan, azadiya tevahî gelan û gelê Asûr jî dinavde destpêkir. Divê wateyê de Mezopotamya welatek û dîrokek ê azadiyê ye jî. Ji Kawayê Hesinkar heya Mazluman gelek şervanên azadiyê yên pîroz hene. Em ji Halacî Mansuran bigrin Pîr Sultanan, heya li Sêwasê Nesîmiyê ku hatiye şewitandin jî ev hemû şervanên azadiyê yên van axanin. Lê belê di şexsê KT’yê de a herî dawî xwe aniye ziman zagonên wan ê bêrehm jî hene. Evana dinav şerekî mezindene. Me divê şerî de cihê xwe baş bi rêxistin kir. Li aliyê berxwedaniya gelan cih girtin û girêdayê zagonên wan ên azadiyê mayîne. Bi mirovahiyê re ji vir de ew jiyana azad a destpêkirî û jivê dergûşa azadiyê re carekdin şahidîkirin û girêdayî mayîne.
Ev, ji mere gelek balkêş hat û me anî vê rojê. Em gelek kêfxweşin, em dinava pîrozbahiyek rastdene. Dema me dest bi vî karî kir, me gotibû ‘ji vêna û şûnde hemû roj Newroze’. Û bi rastî jî divan 25 salan de hemû roj bû rojên bi Newroz. Me sonda xwe ne cût.
Lêbelê ew êşên ku zaliman sepandin û êşkence jî hebûn. Xirakirin û şewitandin hebûn. Şewitandin, mirovên pîroz. Bi hemû cureyên teknîkê, bi çekan û bi êşkenceyan şewitandin. Va dile me dibêje ku, wê çawa xwedî li bîranîna van mirovên hatine şewitandin were derketin? PKK hêza vêna ya tolhildanê ye. Zekiyeyan, Zîlanan, Ronahiyan dema dibin şehîdên mezin ê van rojan, di rastiyê de ji bo pirsa wê jiyana azad çawa were jiyankirin re ji bo xwe bigihînin vana em jî, gotin û wesiyeta wan fêmdikin.
Divê wate yê de Newroz herî kûrbûnek bi hêz, li hember hemû şeran li berxwe dide û qasî serbikeve jî tundbûyîn e. Lê dinêre fêmdike, dimeşe dike, li pişt wê ra jî serkeftin tê. Di PKK’ê de şervan afirandin karek xweşîke. Ev hemû ne weke ew gotinên hûn hertim dubare dikine, ji gotinê jî wirdetir ez dikevim cewherê wê. Bi giştî rojane xilaskirin na, vîne kî qasî destpêk û dawiya mirovan bike yek, ez gelek ji karê mirov dayîna afirandinê hezdikim. Felsefeya vêna çawa çêdibe? Yê dixwaze dikare binivîse û dikare felsefeya xwe ji vê derxîne. Yê dixwaze dikare siyaseta xwe, zanistiya xwe ya leşkerî, hunera xwe, yê dixwaze estetîka xwe dikare ji vir derxînin, her tişt di têda heye. Ev zêdetir eleqeder dike û em hevgirtina hemûyan çêdikin. Hûn ên ku xwe PKK’yî dibînin, heya ên xwe di asta artêşek de jî dibînin, ez ji vênare rêz didim û piştgirîyek xurt jî didim. Lê ez xemgînim ji bo rewşa we. Jiber ku hûn hîn ne hatine asta gotina kar jî. Ew rastiya rihê mezin li ku derê ye, yek jî ew destûrdayîna we ji bo dijmin ku ew xwe liser we dayîna meşandin. Ji xwe ez ji van keçên ciwan, gumana min ji ew dilsoziya we a bi PKK’ê va nîne. Gumanê min ji bo xwe dayîna we ya azadiyê jî nîne. Lê bêlê ji ew zagonên cinsî ên azadiya xwe ji zû de hatiye xilaskirin bê agahîbûyîn, ji şerê çînî, ji şerê netewî û gelo ji şerê mirovê xweşîk dûr mayîn ku di encam de gelek minakên xwe jî hene we ji jinekî kolanan an jî jinek cariye zêdetir teslîmkar nake? Tê wê wateyê ku kêmahî hene.
Gelek caran bangawaziyên me çêdibin. Hûn wisa dizanin ku em jî cambazê peyvanin. Weke ku hûn dibînin nîne, birastî jî wisa nayê ser ziman. Di rastiya me de bi ricakirinan re ji bo armancên biçûk bi rişwet mirov qezençkirin nîne. Di rastiya min de ev nîne. Di rastiya min de weke Newrozê zayînekî amadekiriye li hember dayîk jî seknek heye. Çiye? Dayê tu bivê rewşa xwe li pêşiya jiyanê dibî kelem, bisekine! Te anîne rewşekî kelembûyînê. Ji pêşiya min rabe! Ez mirovekî naskirinek mezin a jiyanê min daye afirandinim. Yê ev ji xwere esas girtî, êdî xwe ji civakê qutkirîbû. Navê me bi bêbeniyê jî derketibû. Lê ji bo ez hemû xelekên xwe bi stûna mirovahiyê ya sexlem re girê bidim min hemû hêza xwe bikaranî. Tenê demekê jî be, di asta peyvek de be jî ji ewa mirovane ez dûr nemam. Min eleqeyek gelek mezin da. Lê min çi dît? Hertim derew, şaş, hertim kirêtî û hertimî hewldidin ku bi xapînin. Ji bo vê hindek navên min ê ku li xwe kiriye heye. Na xapîne û nayê xapandin. Derewan guhdar nake, derew jî nake. Kirêtiyê na pejirîne, xwe bi awayek kirêt jî nade jiyankirin. Nêzê binkeftinê nabe, binkeftinê jî na pejirîne. Min vana di xwede ewqas da rûnîşkandin ku hûn dibînin hindek tişt bûye, dibe û wê bibe jî. Em dixwazin vêna parve bikin. Weke ku hûn dibînin, hûn parvekirinê qasî dizekî jî nikarin pêkbînin. Hûn ew xayînên dinava mede, ew dizên xiyanetê ku dinav mede jî nabînin. Hûn milîtanin. Çiqas ji bo partî û artêş tê xwastin ewqas, çiqasî ji bo gel jî tê xwastin ewqas, çiqas li hember dijmin bûyîn pêwîst be ewqas. Çiqas mafê we be ewqas. Ev sosyalîzm e. Ev qasî ku paşeroja mirovahiyê ye, ewqas jî pêşeroja wê ye. Liser vê bingehê ev Newroza PKK’yî ya pîroz, bi serkeftî li we hemû milîtanên me yên hêja, li gelê xwe pîroz dikim. Silav dikim û hezkirinê xwe pêşkêş dikim.
21 Adar 1998
